Nietrzymanie moczu – jak leczyć wstydliwy problem z popuszczaniem?

Gruczoł krokowy to część układu płciowego mężczyzny. Znajduje się on pod pęcherzem i otacza cewkę moczową. Niestety proces starzenia się prostaty jest związany z tym, że z wiekiem zaczyna się ona powiększać, prowadząc do problemów z oddawaniem moczu. Gdy następuje nietrzymanie moczu, przyczyny u mężczyzn wynikają więc z tego, że z czasem gruczoł krokowy coraz mocniej zaciska się wokół cewki moczowej, zmniejszając w niej światło przepływu. W sytuacji, gdy dochodzi do blokady cewki moczowej, mocz nie może zostać wydalony w sposób kontrolowany i przy silnych skurczach następuje jego mimowolny wyciek.

Spis treści artykułu

1. Wstydliwy problem z nietrzymaniem moczu
2. Klasyfikacja medyczna problemów z popuszczaniem
3. Pooperacyjne problemy z utrzymaniem moczu
4. Jaki lekarz pomoże w przypadku problemów z pęcherzem?
5. Jak skutecznie wyleczyć nietrzymanie moczu? Leczenie i odpowiednie metody

Nietrzymanie moczu u mężczyzn i kobiet

Nietrzymanie moczu jest wyjątkowo wstydliwym problemem, który może jednak dotknąć każdego. Zdarza się, że takie niekontrolowane popuszczanie moczu jest jednorazowe i nie wiąże się z żadnym schorzeniem. Ale jeśli chodzi o problem z utrzymywaniem moczu u mężczyzn, przyczyny często związane są z chorobami gruczołu krokowego, a zwłaszcza z przerostem prostaty. Wówczas dolegliwość ta jest przewlekła i wymaga odpowiedniego leczenia.

Rodzaje i objawy nietrzymania moczu – naglące, wysiłkowe, nocne i kropelkowe

Nietrzymanie moczu u mężczyzn może mieć różny charakter, co powoduje, że może się ono objawiać w nieco odmienny sposób. W związku z tym, rodzaje nietrzymania moczu można podzielić na:

• naglące nietrzymanie moczu – inaczej nazywane nadreaktywnym pęcherzem moczowym. Objawy nietrzymania moczu to w tym przypadku częstomocz, ciągłe parcie na pęcherz i parcia naglące, czyli nagła potrzeba oddania moczu, przez co mężczyzna nie jest w stanie zdążyć do toalety;
• wysiłkowe nietrzymanie moczu – oddawanie lub popuszczanie moczu u mężczyzn podczas wysiłku fizycznego. Nietrzymanie moczu wysiłkowe następuje jednak również w innych sytuacjach, np. podczas kichania, kaszlu, rozbawienia czy przy nagłej zmiany pozycji;
• nocne nietrzymanie moczu – w przypadku chorób prostaty, zadziwiająco problemem jest przepełnienie pęcherza, który nie może zostać opróżniony w sposób kontrolowany. Skurcze występujące w obrębie przepełnionego pęcherza mogą m.in. powodować nocne nietrzymanie moczu u mężczyzn. Takie popuszczanie moczu w nocy jest wyjątkowo nieprzyjemne i powoduje dyskomfort. Oczywiście w takiej sytuacji nietrzymanie moczu u mężczyzny podczas snu jest nieświadome. Warto też zaznaczyć, że tego typu przypadki mogą mieć charakter incydentalny, a nie przewlekły. Wówczas nietrzymanie moczu w nocy, zwłaszcza po alkoholu – może być efektem bardzo głębokiego snu, zdarza się to, gdy ci są nieświadomi swoich potrzeb;
• kropelkowe nietrzymanie moczu po mikcji u mężczyzn – wynika ono z niepełnego opróżnienia pęcherza podczas oddawania moczu. Gdy występuje takie nietrzymanie moczu, objawy to popuszczanie moczu po sikaniu (po mikcji), najczęściej już po wyjściu z toalety. Kropelkowe nietrzymanie moczu jest zwykle wynikiem chorób prostaty, ale może mieć też związek z osłabienie mięśni miednicy. Popuszczanie moczu u mężczyzn po oddaniu moczu może też występować w rezultacie zwężenia moczowodu przy przeroście prostaty.

Nietrzymanie moczu po operacji prostaty

Problem z nietrzymaniem moczu u mężczyzn może być także efektem przebytych zabiegów urologicznych. Najczęściej dochodzi wówczas do uszkodzenia mięśni zwieracza cewki moczowej, w efekcie czego pacjent cierpi na popuszczanie po operacji. Zwieracze nie są w stanie utrzymać moczu i zaczyna on wyciekać w sposób niekontrolowany. Należy jednak zaznaczyć, że bardzo często nietrzymanie moczu po usunięciu prostaty lub innym zabiegu, ma charakter przejściowy. W większości przypadków dolegliwość ta ustępuje w okresie 6-12 miesięcy od zabiegu.

Nietrzymanie moczu po prostatektomii i innych operacjach tego typu może również wynikać z uszkodzenia nerwów znajdujących się w sąsiedztwie gruczołu krokowego.

Do jakiego lekarza udać się z tym problemem?

Na problem jakim jest nietrzymanie moczu mężczyzna reaguje zazwyczaj ogromnym zażenowaniem. Często przez poczucie wstydu, panowie zwlekają z szukaniem pomocy. Ale zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest jak najszybsze poszukanie wsparcia u specjalisty, który postawi diagnozę, wdroży odpowiednie leczenie i pomoże nam się uporać z tą kłopotliwą dolegliwością. Jeśli zatem naszym problemem jest nietrzymanie moczu, do jakiego lekarza powinniśmy się zgłosić?

W pierwszej kolejności warto się udać do lekarza pierwszego kontaktu, którego zadaniem jest określenie etiologii problemu. Przeprowadza on dokładny wywiad z pacjentem, podczas którego między innymi sprawdza czy pacjent ma nadwagę, pali papierosy lub ma historię jakichkolwiek zaburzeń związanych z układem moczowym. Lekarz pierwszego kontaktu może również zlecić wykonanie odpowiednich badań, które pozwalają poszerzyć diagnostykę i dotrzeć do przyczyn problemu. Badania prostaty, które pomogą zdiagnozować problem, obejmują między innymi:

• test podpaskowy;
• badania urodynamiczne;
• USG dróg moczowych;
• uretrocystoskopię;
• badanie ogólne moczu.

Jeśli lekarz zapozna się z charakterem dolegliwości pacjenta, będzie mógł podpowiedzieć mu do jakiego lekarza z nietrzymaniem moczu powinien się udać w dalszej kolejności. Wówczas może wypisać pacjentowi skierowanie do urologa lub neurologa, jeśli uzna, że problem z nietrzymaniem moczu nie ma charakteru urologicznego.

Co stosować na nietrzymanie moczu? Leczenie zachowawcze, ćwiczenia i leki hormonalne

Kiedy naszym problemem jest nietrzymanie moczu, jak leczyć tę dolegliwość, by szybko się jej pozbyć? Tak naprawdę, leczenie nietrzymania moczu może przybrać różną postać, w zależności od tego, co spowodowało ten problem.

1. Domowe sposoby na nietrzymanie moczu to przede wszystkim zmiana codziennych nawyków

Problem nietrzymania moczu może mieć różne podłoże, dlatego warto też kontrolować częstotliwość z jaką korzystamy z toalety oraz spożywamy płyny. Pozwala to poznać przyzwyczajenia pacjenta i dokonać ewentualnych zmian, co często przyczynia się do rozwiązania problemu bez konieczności zastosowania innych metod leczenia. Przykładem takich przyzwyczajeń, których efektem może być nietrzymanie moczu jest picie do 2 godzin przed snem oraz spożywanie płynów moczopędnych.

2. Ćwiczenia mięśni Kegla

Bardzo prostym sposobem na nietrzymanie moczu również u mężczyzn jest odpowiednie ćwiczenie mięśni Kegla, czyli po prostu mięśni dna miednicy. To właśnie one odpowiadają w dużej mierze za kontrolowane oddawanie moczu, dlatego systematyczne wykonywanie ćwiczeń może zmniejszyć problem lub zupełnie go wyeliminować. W przypadku, gdy pacjentowi doskwiera kropelkowe nietrzymanie moczu, leczenie może się wręcz opierać na trenowaniu mięśni Kegla. Wystarczy każdego dnia wykonywać serie 10 powtórzeń ćwiczenia, polegającego na prostym napinaniu mięśni dna miednicy i rozluźnianiu ich po 3 sekundach.

3. Preparaty ziołowe – napary, herbatki i tabletki

W zaciszu domowym można też stosować napary ziołowe, na przykład z palmy sabałowej, pokrzywy czy wierzbownicy drobnokwiatowej. Niestety ich skuteczności nie możemy być do końca pewni, a jednocześnie pacjenci zwiększają w ten sposób ilość wypijanych płynów, co może dawać odwrotny od zamierzonego skutek. W związku z tym, na nietrzymanie moczu u mężczyzn, leki ziołowe mogą mieć większy sens, jeśli chcemy leczyć się naturalnie.

4. Zaawansowane nietrzymanie moczu – leczenie operacyjne, zabiegowe i hormonalne

W jakimkolwiek charakterze taka forma leczenia może przynieść pożądane efekty? Zabiegi z użyciem toksyny botulinowej (czyli botoksu) mogą być zastosowane u pacjentów, których problemem jest pęcherz nadreaktwyny. Wówczas, nadaktywne włókna nerwowe pęcherza zostają porażone przez botoks, czego rezultatem jest zmniejszenie aktywności skurczy pęcherza i ograniczenie oddawania moczu w związku z nimi.

A jak leczyć nietrzymanie moczu, gdy problem wynika z przerostu prostaty? U takich pacjentów stosowane są hormonalne leki na nietrzymanie moczu dla mężczyzn. Choć terapia może znacząco ograniczyć nietrzymanie moczu, leczenie to ma nieprzyjemne skutki uboczne, takie jak zaburzenia erekcji oraz spadek libido. Warto też podkreślić, że jeśli nietrzymanie moczu ma u danego pacjenta podłoże neurologiczne, często najlepszym rozwiązanie staje się terapia lub psychoterapia behawioralna. W przypadku bardzo zaawansowanych stadiów można również zastosować dedykowane pielucho-majtek. Korzysta się z nich jednak w ostateczności, gdy żadne metody leczenia nie działają lub też w okresie rekonwalescencji pacjenta.